با اینکه بسیارى از نوجوانان، جوانان و خانواده‌ها از اثرات مصرف کراک بى‌خبرند، مدیر دفتر پیشگیرى از آسیب‌هاى اجتماعى و مواجهه با بلایاى طبیعى وزارت آموزش و پروش از ماجراهاى غم‌انگیز مرتبط با رواج ناهنجارى‌هاى ناشى از مصرف مواد نوظهور روانگردان در بین دانش‌آموزان خبر مى‌دهد.

محسن فریدى مى‌گوید: «چندى پیش یک جراح ارتوپد هنگام ترمیم گونه‌هاى جوانی، متوجه شد استخوان‌هاى صورت آن فرد در هنگام ترمیم مدام ترک مى‌خورد. این جوان “کریستال” مصرف مى‌کرد و این ماده خطرناک وارد استخوان‌هاى فرد شده و منجر به پوکى آن شده بود.»

این مقام مسئول همچنین با یادآورى ممنوعیت شستشوى اجساد جوانان «کراکی» پس از مرگ و دفن آنها در کیسه‌هاى پلاستیکى از خانواده‌ها مى‌خواهد تا فرزندان خود را نسبت به خطرات مصرف این مواد آگاه سازند.

جانشین معاونت مبارزه با موادمخدر پلیس تهران بزرگ نیز در رابطه با خوددارى تعدادى از مراکز دفن مردگان از دفن معتادان کراکى مى‌گوید: «در این رابطه گزارش‌هایى نیز به ما رسیده است که در حال بررسى آن هستیم. مصرف کراک باعث پوکى استخوان مى‌شود که در اثر آن استخوان‌ها با کوچکترین ضربه‌اى از هم جدا مى‌شوند و امکان غسل دادن آنها وجود ندارد. همچنین اجساد معتادان کراکى زودتر متعفن مى‌شود.»

سرهنگ کسروی، مصرف آسان این ماده مخدر را باعث افزایش گرایش جوانان به مصرف آن مى‌داند.

این در حالیست که دانش‌پژوه - مدیر روابط‌عمومى سازمان بهشت زهرا- اعلام مى‌کند که تاکنون هیچ گزارشى از سوى پزشک قانونى مبنى بر منع شستشوى این اجساد به این سازمان ارایه نشده است.

متأسفانه شیوع مواد روانگردان و مخدر شیمیایى در بین جوانان و به خصوص نوجوانان به موضوعى بسیار خطرناک تبدیل شده تا جایى که هم اکنون 14 درصد مدارس کل کشور در معرض آلودگى به موادمخدر، سیگار و الکل قرار دارند و آخرین تحقیقات حاکى از تجربه حداقل یکبار مصرف سیگار 5/3 درصد، حداقل یکبار مصرف مواد مخدر 0/5درصد و تجربه حادقل یکبار مصرف الکل، 2/1 درصد دانش‌آموزان کشور است.

در شرایطى که همه مسئولان از گرایش دانش‌آموزان به سیگار و مواد مخدر اظهار نگرانى کرده و مرتبا اعلام مى‌کنند که17/8 درصد دانش‌آموزان در معرض مصرف سیگار، 4/6 درصد تا حدود زیادى در معرض مصرف سیگار، 13/3 درصد در معرض خطر مصرف مواد مخدر و 15/8 درصد در معرض مصرف الکل هستند، متاسفانه طرح‌هاى پیشگیرانه‌اى چون ستاد «پاد» که به منظور پیشگیرى جدى و عملى از افتادن دانش‌آموزان در دام سیگار و اعتیاد، زیر نظر آموزش و پرورش تشکیل شده بود، همچون برخى طرح‌هاى دیگر به علت درگیرى با مشکلات اعتبارى و مالى براى تحقق براى خود، باز ناکام ماند.

مدیر دفتر پیشگیرى از آسیب‌هاى اجتماعى و مواجهه با بلایاى طبیعى وزارت آموزش و پرورش، با اشاره به اینکه یکى از مهم‌ترین وظایف تشکیل ستاد پیشگیرى از استعمال دخانیات (پاد) در محیط‌هاى آموزشی، جلوگیرى از مصرف هرگونه ماده دخانى یا مخدر بوده است مى‌گوید: «متأسفانه علیرغم دستور رئیس جمهور، تاکنون هیچ اعتبارى از سوى سازمان مدیریت و برنامه‌ریزى کشور به این ستاد اختصاص نیافته است.»

این در حالیست که از کل بودجه حدود 200 میلیارد تومانى برنامه‌هاى پیشگیرى از سیگار و مواد دخانى که مجلس شوراى اسلامى مصوب کرده بود، 60 درصد آن به وزارت بهداشت و 40 درصد به تربیت‌بدنى اختصاص یافت و سهمى براى آموزش و پروش با جامعه 15 میلیونى دانش‌آموزان و یک میلیونى فرهنگیان در نظر گرفته نشد.

فریدى همچنین تأکید مى‌کند: «از سال 81 تاکنون هیچ پژوهشى در مورد میزان مصرف و توزیع مواد مخدر در مدارس سراسر کشور انجام نشده است، باید در زمینه مواد مخدر کارى انجام شود تا قبح موضوع در میان دانش‌آموزان جا بیفتد و قدرت نه گفتن را پیدا کنند.

هم اکنون فضاى زندگى و محله 7/5 درصد دانش‌آموزان کاملا ناسالم و فضاى زندگى 43/5 درصد دانش‌آموزان در حد متوسط است. ضمن اینکه شاهدیم قبل از تغییر الگوى مصرف به سمت موادمخدر شیمیایی، 95 درصد پسران و 5 درصد دختران آلوده به مواد مخدر سنتى بودند و هم اکنون 30 درصد دختران و 70 درصد پسران مواد مخدرى شیمیایى که «کراک» جدیدترین آنهاست، مصرف مى‌کنند.

بنا به نظر کارشناسان موادمخدر، در هر جامعه‌اى پس از شیوع مواد اعتیادآور و مشاهده عوارض سوء آن، میل به مصرف آن در افراد کم مى‌شود و در شرایط کنونى نیز هروئین به عنوان ماده مخدر خطرناک و خانمان‌سوز در جامعه جا افتاده است. بنابراین قاچاقچیان با تغییر رنگ، ظاهر و نام این ماده مخدر سعى در ایجاد بازار فروش کرده‌اند. تا جایى که با آزمایش بر روى حدود 30 نمونه از کراک‌هاى مصرفى با قیمت هر گرم 10 تا 20 هزار تومان مشخص شد این مواد کراک واقعى نبوده، بلکه هروئین است. در حالیکه کراک واقعى نوعى از کوکائین است و قیمتى چندین برابر این رقم را دارد.

در این بین نه تنها قاچاقچیان سعى در نابود کردن نوجوانان و جوانان دارند بلکه تبلیغ موادمخدر صنعتى به سایت‌هاى اینترنتى نیز رسیده است و هم اکنون حدود 16 هزار سایت اینترنتى که وابسته به عناصر نامشروع و قاچاقچیان این مواد هستند، تبلیغات این مواد و قرص‌هاى اکستازى را به عهده دارند.

 

مدیر کل مشاوره و مددکارى ناجا با اشاره به دلایل گرایش جوانان به موادمخدر صنعتى و تغییر ذائقه آنان از مواد مخدر سنتى به موادمخدر صنعتى و روانگردان‌ها مى‌گوید: «باتوجه به اینکه این مواد غالباً به صورت قرص استفاده مى‌شود و استعمال آن به وسایل خاصى نیاز ندارد استفاده از این مواد به مراتب آسان‌تر و راحت‌تر از مواد مخدر سنتى است در عین حالى که استفاده از ده‌ها نوع رنگ، شکل و اسامى فریبنده براى این مواد به لحاظ روانى عامل موثرى در گرایش جوانان به این مواد است.»

رئیس مرکز مبارزه با مواد مخدر نیز کراکى را که در بازار و میادین به فروش مى‌رسد را غیرواقعى و ترکیبى از مواد زاید مى‌داند و مى‌گوید: «کراک نوعى از کوکائین است که بسیار محدود و در اوزان پایین 100 الى 200 گرم توسط مسافران خارج از کشور (مالزی، تایلند و هلند) وارد کشور مى‌شود.»

وى قیمت کراک واقعى را گرمى 120 هزار تومان عنوان مى‌کند و مى‌گوید: «به خاطر گران قیمت بودن این ماده بسیار محدود وارد کشور شده و اقشار مرفه از آن مى‌کنند، به همین خاطر آنچه تحت عنوان کراک در بازار و میادین به فروش مى‌رسد واقعى نیست.»

یک آسیب شناس اجتماعى نیز شیوع مواد شیمیایى روانگردان جدید را چالش جدى در مقابل دولتمردان و خانواده‌ها مى‌داند و اثرات تخریبى مصرف موادى همچون شیشه، کریستال و کراک را بین 110 تا 140 برابر تریاک و هروئین بر روى مغز و اعصاب مى‌داند